Δουλιανάκη Μ. Κτηνίατρος, Πλακεντία Κτηνιατρική Κλινική, Αθήνα | Τιμίου Δ. Κτηνίατρος, Μεταπτυχιακός Παθολογία Zώων Συντροφιάς, GPcert Ογκολογία Ζώων Συντροφιάς, Πλακεντία Κτηνιατρική Κλινική, Αθήνα | Μυλωνάκης Μ.E. Κτηνίατρος, Διδάκτορας, Καθηγητής, Κλινική των Ζώων Συντροφιάς, Τμήμα Κτηνιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Εισαγωγή
Η μονοκυτταρική ερλιχίωση του σκύλου (ΜΕΣ, Ehrlichia canis) αποτελεί ένα από τα συχνότερα αίτια απλαστικής παγκυτταροπενίας στις ενδημικές χώρες, με ιδιαίτερα υψηλή θνησιμότητα. Η θεραπευτική αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών είναι συμπτωματική και κατά κανόνα ανεπιτυχής. Στην μελέτη αυτή παρουσιάζεται η επιτυχής αντιμετώπιση περιστατικού απλαστικής παγκυτταροπενίας σε σκύλο με τη χορήγηση φιλγραστίμης και ελτρομβοπάγης.
Κλινικό περιστατικό
Σκύλος, θηλυκός, στειρωμένος, Γερμανικός Ποιμενικός, 2 ετών, προσκομίστηκε με συμπτώματα έντονης κατάπτωσης και ανορεξίας. Ο σκύλος είχε βρεθεί οροθετικός έναντι της E. canis 3 εβδομάδες νωρίτερα και έκτοτε βρισκόταν υπό θεραπεία με δοξυκυκλίνη και πρεδνιζολόνη. Κατά την κλινική εξέταση διαπιστώθηκαν λεμφογαγγλιομεγαλία, ωχρότητα των βλεννογόνων και πυρετός. Στην εξέταση του αίματος βρέθηκε σοβαρή παγκυτταροπενία, ενώ στην ιστοπαθολογική εξέταση του μυελού των οστών διαπιστώθηκε απλασία και των τριών κυτταρικών σειρών. Με βάση τη συμβατή κλινική και εργαστηριακή εικόνα, τέθηκε η διάγνωση της μυελοκατασταλτικής ΜΕΣ. Ο σκύλος κατά τη διάρκεια της δεκαήμερης νοσηλείας του αντιμετωπίστηκε με τη χορήγηση κρυσταλλοειδών, μετάγγισης συμβατών συμπυκνωμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων, βακτηριοκτόνων αντιβιοτικών, φιλγραστίμης (8μg/kg/24ωρο, υποδορίως για 1 εβδομάδα) και ελτρομβοπάγης (1,35 mg/kg/24ωρο δια του στόματος για 1 μήνα).
Αποτελέσματα
Ο σκύλος παρουσίασε σημαντική κλινική και αιματολογική βελτίωση. Δύο μήνες μετά το εξιτήριο, παραμένει κλινικά και αιματολογικά υγιής.
Συμπεράσματα
Αν και η εμφάνιση απλαστικής παγκυτταροπενίας στη ΜΕΣ έχει δυσμενή πρόγνωση, ιδιαίτερα στη φυλή των Γερμανικών Ποιμενικών, η εντατική και δαπανηρή νοσηλεία για τη διαχείριση των δευτερογενών επιπλοκών (αναιμία, ουδετεροπενική σηψαιμία, αιμορραγική διάθεση) και η χορήγηση φαρμάκων που διεγείρουν την παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων στο μυελο των οστών φαίνεται να αυξάνουν τις πιθανότητες επιβίωσης σε κάποιους σκύλους.