Θυμηθείτε πως...
Τοποθέτηση σφαγιτιδικού καθετήρα στο σκύλο
Ενδείξεις & Τεχνική
Ενδείξεις
Η τοποθέτηση σφαγιτιδικού καθετήρα (ΣΚ) στο σκύλο είναι μία σχετικά απλή και γρήγορη διαδικασία που δεν απαιτεί την χορήγηση γενικής αναισθησίας στο ζώο, αλλά προϋποθέτει τη συμμετοχή ενός τουλάχιστον βοηθού. Τα είδη των καθετήρων που κυκλοφορούν στο εμπόριο και ενδείκνυται να τοποθετηθούν στη σφαγίτιδα φλέβα του σκύλου είναι πολλαπλών τύπων. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται οι υποκλείδιοι καθετήρες του ανθρώπου. Οι καθετήρες διακρίνονται σε κατηγορίες ανάλογα με τον αριθμό των διαύλων που διαθέτουν (μονοαυλικοί, διαυλικοί, τριαυλικοί), το μήκος τους (6 έως 18 cm) και τη διάμετρό τους (14 έως 20 gauge). Το μήκος και η διάμετρος του ΣΚ που θα χρησιμοποιηθεί είναι ανάλογα με το μέγεθος του σκύλου, ενώ ο αριθμός των διαύλων του επιλέγεται με βάση τη χρήση για την οποία προορίζεται. Έτσι, όταν ο ΣΚ τοποθετείται με σκοπό την ενδοφλέβια χορήγηση ερεθιστικών φαρμάκων (ενδοφλέβια σκευάσματα δοξυκυκλίνης) επιλέγεται ένας μονοαυλικός, ενώ όταν τοποθετείται με σκοπό τη μακροχρόνια ενδοφλέβια χορήγηση υγρών επιλέγεται ένας πολυαυλικός. Σε περίπτωση που ένας εξειδικευμένος ΣΚ δεν είναι διαθέσιμος στο ιατρείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένας κοινός φλεβοκαθετήρας μεγάλου διαμετρήματος (16 ή 18 Gauge). Οι συνηθέστερες ενδείξεις για την τοποθέτηση ΣΚ στο σκύλο είναι:
Α. Η μακροχρόνια χορήγηση υγρών (π.χ. χρόνια νεφρική ανεπάρκεια)
Β. Η χορήγηση διαλυμάτων παρεντερικής διατροφής (η χορήγησή τους γίνεται μόνο μέσω αγγείων μεγάλου διαμετρήματος)
Γ. Η μέτρηση της κεντρικής φλεβικής πίεσης
Δ. Η διατήρηση ανοιχτής διόδου για πολλαπλές λήψεις δειγμάτων αίματος σε μικρό χρονικό διάστημα (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης) ή πολλαπλές λήψεις δειγμάτων αίματος, χορήγηση φαρμάκων κλπ σε μη συνεργάσιμα ζώα
Ε. Η μετάγγιση αίματος
Οι κυριότερες αντενδείξεις για την τοποθέτηση ΣΚ είναι:
Α. Μη συνεργάσιμα ζώα που η κατάσταση τους δεν επιτρέπει τη χορήγηση ηρεμιστικού για την τοποθέτηση του ΣΚ (να σημειωθεί βέβαια ότι η χορήγηση ηρεμιστικού δεν αποτελεί προϋπόθεση για τη τοποθέτηση του ΣΚ σε συνεργάσιμα ζώα)
Β. Σοβαρές διαταραχές του αιμοστατικού μηχανισμού
Οι επιπλοκές που σχετίζονται με το ΣΚ, αν και σπάνιες, μπορεί να διαπιστωθούν τόσο κατά την τοποθέτησή του όσο και κατά την πολυήμερη παραμονή του μέσα στο αγγείο. Βέβαια, όταν τηρούνται οι βασικοί κανόνες εκτέλεσης της διαδικασίας τοποθέτησης του ΣΚ όπως και οι βασικοί κανόνες αντισηψίας, μπορούν εύκολα να αποφευχθούν. Μερικές από τις πιο συχνές είναι:
Α. Σοβαρή απώλεια αίματος κατά την διαδικασία τοποθέτησης του ΣΚ
Β. Ρήξη του τοιχώματος της σφαγίτιδας φλέβας κατά τους χειρισμούς τοποθέτησης του καθετήρα
Γ. Αρρυθμίες
Δ. Θρομβοφλεβίτιδα
Ε. Βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα
ΣΤ. Σηψαιμία
Ζ. Έμβολα αέρα
Η. Επιμόλυνση του δέρματος στο σημείο εισόδου του καθετήρα.
Θ. Οίδημα της κεφαλής λόγω περίσφιξης της επίδεσης γύρω από τον τράχηλο.
Διαδικασία τοποθέτησης σφαγιτιδικού καθετήρα
Στις εικόνες 1-14 παρουσιάζεται, βήμα προς βήμα, η διαδικασία τοποθέτησης ενός τριαυλικού ΣΚ σε σκύλο, αρσενικό, ηλικίας 9 ετών και φυλής German Shorthair Pointer που έπασχε από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Η διαδικασία τοποθέτησης του ΣΚ ολοκληρώθηκε με τη συμβολή ενός βοηθού.
> Προτεινόμενη βιβλιογραφία
1. Abrams-Ogg ACG, Kruth SA, Carter RF, Valli VEO, Kamel-Reid S, Dube JD. The use of an implantable central venous (Hickman) catheter for long term venous access in dogs undergoing bone marrow transplatation. Can J Vet Res 1992, 56(4): 382-386.
2. Bexfield N, Lee K. Intravenous catheter placement – (b) jugular vein (modified Seldinger technique). In: BSAVA guide to procedures in small animal practice. BSAVA: Glousester, 2011, pp. 128-131.
3. Mesfin GM, Higgins MJ, Brown WP, Rosnick D. Cardiovascular complications of chronic catheterization of the jugular vein in the dog. Vet Pathol 1988, 25 (6): 492-502.
